Hz. Ali Cenknameleri

Elinizdeki bu eser Anadolu’da yüzyıllardır anlatılagelen cenknâme türündeki eserlerin en önemlilerindendir. Cenknâme “Eski Manzum ya da düzyazı biçiminde yazılan, savaş ve kahramanlık öykülerini anlatan eserler” için kullanılan bir terimdir. Eski Anadolu Türkçesiyle yazılmış manzum veya mensur dini cenknâmelerin kültür tarihimizde önemli bir yeri vardır. Cenknâmeler, Türkler arasında okunan kitapların başında gelmektedir, cenknâmelerin en bilinenleri Hz. Ali Cenknâmelerdir. Hz. Ali Cenknâmeleri, destanları, kıssaları, hikâyeleri, gazavâtnâmeleri adıyla Anadolu’da pek çok eser bulunmaktadır. Cenknâme geleneği, Horasan’dan başlayarak Türk dünyasına yayılmıştır.

Hz. Ali Cenknâmelerinde, Hz. Ali’nin hayat hikâyesi, kerametleri ve onun etrafında cereyan etmiş olaylar anlatıldığı gibi, Hz. Muhammed, Hz. Hasan, Hz. Hüseyin, Hz. Fâtıma ve İslam büyüklerinin hayat hikâyelerine ve onların kahramanlıklarına da yer verilmiştir. Eski Türk Edebiyatımızda din uğruna yapılan mücadeleleri ele alan eserlerin Cenknâme dışında gazânâme, gazâvatnâme, fetihnâme, zafernâme, şehnâme, selimnâme, süleymannâme, menakıbname, cihadnâme, sefernâme, vekâyinâme vs. adlarla isimlendirildiğini görmekteyiz.